Sözlüğe baktığımızda saka, "evlere, çeşmeden su taşımayı iş edinmiş olan kimse" olarak tanımlanıyor. Bolca su içtikleri ve yıkandıkları için saka kuşlarına su kenarlarında rastlamak mümkün.

Yüzünün ön kısmında yoğun kırmızılık, kanatlarının ucunda sarı şerit, gözünün ve başının arkasında siyah atkı bulunur. Siyah kanat telekleri ve onun üstündeki beyaz benekleri de saka kuşuna özgüdür. Diğer ötücü kuşlarda da olduğu gibi ses çıkarma organları oldukça gelişmiştir ve gün boyunca ötüşleri duyulabilir.

Saka kuşunun Latince adı olan Carduelis, deve dikeni anlamına gelen "carduus" bitkisinden gelmektedir. Üstteki fotoğrafta da solda erişkin bireyi, sağdaki genç saka kuşunu bir deve dikenin üzerine beslerken görüyoruz.
Sakaların deve dikeninin yanı sıra ay çekirdeği ve karahindiba dahil olmak üzere 150'den fazla tohum türü ile beslenebildiği tanımlanmıştır. Sonbahar ve kış aylarında daha çok kızılağaç, çam ağacı ve huş ağacının tohumlarını tercih ederler ve birçok farklı nedenden dolayı onları şehir parklarında da görülmektedir.
Gerekli enerjiyi topladıktan sonra saka kuşları birer hareket uzmanlarıdır. İstedikleri yemişe, yiyeceğe ulaşmanın birçok farklı yolunu bulabilirler. Özellikle kış aylarında tohumlara ulaşmak için gaga-ayak koordinasyonu ile etkileyici akrobatik bükülmeler yaparlar. Bir saka kuşunu kuru bir sapın gövdesinde tünemiş, gövdesini aşağıya doğru sarkıtarak tohum ararken görebilirsiniz.
Gözlemlenen uzun bir göç davranışı olmasa da, kısa süreli olarak soğuktan sıcağa doğru hareket ederler. Saka kuşunun ilkbahar ve yaz aylarında nadiren görülmesi yuvalama alışkanlıklarından kaynaklanmaktadır. Yuvalarını ağaçlarda ve çalılarda, en fazla 10 metre yükseğe yaparlar.

Saka kuşları aşırı pestisit kullanımının yarattığı tehlikeye dikkat çekmek için 2003 yılında İsviçre'de 2016 yılında da Almanya'da yılın kuşu olarak duyuruldu.
Sadece tarım zehirleriyle yaşam alanlarının yok olması ve iklim krizi ile değil, avcılık yüzünden de birçok saka kuşu hayatını kaybediyor. Sadece saka kuşları için değil, birçok yaban hayvanının da yaşama hakkına dikkat çekmek için başlatılan #AmanAvcıVurmaBeni kampanyasına ve Yaşam Hakkı Savunucuları tarafından başlatılan imza kampanyasına buradan ulaşabilirsiniz.
Kaynaklar:
-Botschafter für mehr Farbe und Artenvielfalt https://www.nabu.de/tiere-und-pflanzen/aktionen-und-projekte/vogel-des-jahres/stieglitz/19548.html
-Bunt und gesellig https://www.nabu.de/tiere-und-pflanzen/aktionen-und-projekte/vogel-des-jahres/stieglitz/20574.html
-Der Stieglitz https://www.aphorismen.de/gedicht/140146
-Hayvanları Koruma Günü’nde 230 STK’dan Ortak Çağrı: Avcılık Yasaklansın https://www.dogadernegi.org/hayvanlarikorumagunu/
-Saka » European Goldfinch » Carduelis carduelis https://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl17@d&tur=Saka
-Stieglitz oder Distelfink https://www.lbv.de/ratgeber/naturwissen/artenportraits/detail/stieglitz-oder-distelfink/
-Stieglitz - Vogel des Jahres 2016 https://naturschutzbund.at/newsreader/items/stieglitz-vogel-des-jahres-2016.html
Comments